Bahasa Jawa Blora adalah salah satu dialek dalam bahasa jawa, dituturkan di daerah Kabupaten Blora dan sekitarnya. Dialek Blora secara umum dipertuturkan diseluruh wilayah Kabupaten Blora, Kabupaten Rembang dan sebagian wilayah perbatasan dengan provinsi Jawa Timur seperti di Kabupaten Bojonegoro. Dialek ini juga digunakan oleh kelompok masyarakat sedulur sikep (samin) yang tersebar di Kabupaten Blora, Kabupaten Bojonegoro, Kabupaten Tuban dan Kabupaten Pati.
Dialek ini sebetulnya tidak terlalu berbeda dengan dialek Jawa
lainnya, hanya terdapat beberapa istilah yang khas Blora, misalnya: nDak
iya "lèh"?? (kira kira artinya sama dengan "Masak iya sih"). Contoh kalimat : Piye "lèh"
iki?? Kok "ogak" "mulèh-mulèh", malah dha neng ngisor "greng"?? Nèng
kéné hawané "anyep", wetengku wis "lesu". Wis ndang di"genjong", "engko"
selak masuk angin. Greng : dhompolan bambu; Ogak : ora = tidak; mulèh :
mulih : pulang; anyep : adhem : dingin; lesu : ngelih : lapar;
digenjong: diangkat/dibopong; engko : mengko : nanti;
Beda dialèk Blora dengan dialek Bahasa Jawa pada umumnya antara lain:
Akhiran "uh" jadi "oh". Contohnya:
abuh jadi aboh
butuh jadi butoh
embuh jadi emboh
ngunduh jadi ngundoh
suruh jadi suroh
sepuluh jadi sepuloh
utuh jadi utoh
Akhiran "ih" jadi "èh", contohnya:
batih jadi batèh
gurih jadi gurèh
kluwih jadi kluwèh
mulih jadi mulèh
sugih jadi sugèh
sapih jadi sapèh
putih jadi putèh
Akhiran "mu" jadi "em", yang artinya hak milik, contohnya:
omahmu = omahem
klambimu = klambinem
anakmu = anakem
Istilah lainnya:
ajang = piring (alat makan)
ambèk = karo = dengan
briga-brigi = bedhigasan
cemong = kaleng dari berbahan seng
eroh = denger = ngerti = tahu
gendul = botol
jingklong = lemut = nyamuk
kelar = kuat (contohnya: ora kelar ngglewet = ora kelar obah)
lebi = tutup (lawange ndhang di lebi, selak jingklonge mlebu)
leket = lelet = lambat
lodhong = stoples
mèk =njupuk = mengambil
mèlok = mèlu
menga = ora ditutup (lawang)= terbuka
njuk = njaluk = minta
ndahnéya = ndahléya = "ora bakal klakon" = masak iya sih?
ndara ya = mestinya
ndhenger = mengerti
ngglewet = ngglawat, bergerak
njongok = lenggah = duduk
ogak = ora = tidak
pethitha-pethithi = briga brigi
pethel = palu = martil
penging = ora éntuk = dilarang
plekoto = paksa
sitok = sicok = siji = satu
suker = becek
biting = sodo = lidi
jeblok = pentong = berlumpur
jeding = bak air (bak mandi)
gelok = toples
énjoh = kodak = iso = bisa
gablek = nduwe = punya
duwik = duit
wedhi = lemah = pasir
ceblok = jatuh
mbarik = bagus = ganteng
mbalek = pinter = pandai
mbiluk = pinter banget= pandai sekali
mbliduki = ngapusi = berbohong
ampo = panganan soko lempung [ marahi gegelen ,marahi ngising angel ]
suwal = sruwal = kathok = clono=celana
Badhokan = Pakanan = makanan
Gathot = ( Pakanan nggawene teko Gebingan (Ubi yang di jemur) (marahi mendem)
Krembal = Adah sego
Daringan = Adah Beras
Cethot = Jajan pasar
Limpang - limpung = Pakanan soko menyok (ubi)
Sandhulog = Pakanan teko menyok njerone ono gulone
Goyang goyang = pakanan soko bedhekan
Slamper = Kulite jagung sing bar di deplok
Tiwul = Pakanan teko menyok
Dumbeg = Pakanan teko bedhegan beras ,trus di adahi godong lontar
Tolok = Adahe pakanan nek ape ngemblok (melamar) nganten (pengantin)
Rinjing = Adahe pakanan nek ape ngemblok (melamar) nganten (pengantin)
Rengkek = Kanggo ngusungi tlethong ning tegal
Sangkek = Adah kanggo belonjo ning pasar
Dobos = Adah kanggo belonjo ning pasar
Kemprol = semprul (suka berbohong)
Kakekane = (Kata kata cacian)
Sumber Referensi :
- ^ Ditemukan pula data putEh 'putih', malEh 'malih', winEh 'biji', isEh 'masih' dalam BJBlr (termasuk BJSa) yang dalam BJ lainnya ditemukan putIh 'putih', malIh 'malih', winIh 'biji', dan isIh 'masih'. Kajian geografi dialek bahasa Jawa di Kabupaten Blora
- ^ Secara morfologis dalam BJBlr (termasuk dialek Samin) ditemukan data empiris seperti sawahem 'sawahmu', turunem 'anakmu', sapiem 'lembumu' yang dalam BJB dilafalkan sawahmu 'sawahmu', turunmu 'anakmu', dan sapimu 'sapimu' Kajian geografi dialek bahasa Jawa di Kabupaten Blora
8 komentar:
Hehe...eling karo kampunge dewe, mari kita lestarikan
mburinan "leh" wis ciri khas pokok'e (y)
mbelhoro tansah ngangeni.....
.
iwak ireng,karo waloh....
haha
Blandong todanan hadir.....
wes suwe teryata.
bloro kota hadir kang.
Blendungan =balon
Pedah =spedah
Buat apa
Posting Komentar